Atatürk’ün Geyve’ye gelişleri o dönemin gazetelerinde nasıl yer aldı?

Mustafa Kemal Paşa; Büyük Taarruz öncesi Batı Cephesi’ni denetlemek, Fransız gazeteci Claude Farrere ile görüşmek ve uzun zamandır annesine ve kız kardeşine kavuşmak için Haziran 1922’de Ankara’dan Geyve, Adapazarı ve İzmit’e gelmişti.

Atatürk’ün bu ziyaretini eğitimci yazar Arif Öztürk, dönemin gazetelerinde nasıl yer bulduğunu bizlerle paylaştı.

İşte Atatürk’ün Geyve, Adapazarı ve İzmit ziyaretleriyle ilgili gazete haberleri;

12 Haziran 1922 Pazartesi
Gazeteler: Vakit, İkdam, Yeni Gün
Geçici bir süre için 17 Nisan’da Ankara’ya gelmiş olan Mustafa Kemal, gece 02:00’de Batı Cephesi’ne hareket etti. Akşam Nallihan’da parlak bir törenle karşılandı. Kesin sonuçlu bir yaz saldırısına hazırlanan Mustafa Kemal, Nallıhan’dan Taraklı’ya gece de Geyve’ye geldi.

13 Haziran 1922 Salı
Gazete: Tercümanı Hakikat, İkdam
Mustafa Kemal’in annesi Zübeyde ve kız kardeşi Makbule hanımlar, Mustafa Kemal’le buluşmak üzere İstanbul’dan Adapazarı’na geldiler.

14 Haziran 1922 Çarşamba
Gazete: Vakit, İkdam
Mustafa Kemal, Geyve’den Adapazarı’na geldi. Burada İstanbul’dan gelen annesi Zübeyde ve kız kardeşi Makbule hanımlar ile görüştü. Adapazarı’nda parlak bir törenle karşılanan Mustafa Kemal’i İzmit’te karşılama hazırlıkları yapılıyor.

16 Haziran 1922 Cuma
Gazeteler: Vakit, İkdam Tecümanı Hakikat
Mustafa Kemal Adapazarı’nda. Burada Cuma namazı kıldı, çarşıyı gezdi. Şerefine bir konser verildi. Daha sonra “Kurtuluş Günlerine Doğru” adlı piyes oynandı.

Mustafa Kemal’in Vakit Gazetesi’ne verdiği demeç:
Rumları savaş bölgelerinden uzaklaştırmaya savaş boyunca devam edeceğiz. Düşmanın geçen yıl İnebolu’yu, bu yıl Samsun’u bombalaması gibi canavarca hareketleri milletin yurt savunmasını güçlendirmekten başka bir sonuç vermez. Ali Fuat Paşa’nın Rusya’dan dönmesini kötüye yormaya gerek yok. Türkiye-Rusya dostluğu, bildiğiniz gibi devam ediyor. İlişkilerimiz samimi ve güçlüdür.

17 Haziran 1922 Cumartesi
Gazeteler: Tevkiri Efkar, İkdam, Vakit
Mustafa Kemal Adapazarı’ndan İzmit’e geldi ve büyük bir kalabalık tarafından karşılandı. Buradan Dış İşleri Bakanı Yusuf Kemal Bey’e çektiği telde, Claude Farrere’in İzmit’te yarın saat kaçta geleceğini sordu.

18 Haziran 1922 Pazar
Gazeteler: İkdam, Vakit, Yeni Gün, Açıksöz, Peyami, Sabah, Hakimiyeti Milliye)
Türk dostu Fransız yazar Claude Farrere, Ercüment Ekrem Bey’le birlikte bir Fransız torpidosuyla İzmit’e geldi. Büyük gösterilerle karşılandı. Halk onun şerfine büyük bir çay ziyafeti verdi ve yaptığı konuşmada düşmanların Türkiye’nin Hırıstiyanlara zulmettiğini ileri sürerek Türkiye’nin hakkını teslim etmek isteyenlerin dikkatlerini başka yöne çekmek istediklerini söyledi. Mustafa Kemal şöyle dedi: “Türkiye halkı asırlardan beri hür ve müstakil yaşamış bir kavmin kahraman evlatlarıdır. Bu millet istiklalsiz yaşamamıştır, yaşayamaz ve yaşamayacaktır”.

19 Haziran 1922 Pazartesi
Gazeteler: Tercümanı Hakikat, Hakimiyeti Milliye, Peyami Sabah, Vakit, Yeni Gün
Mustafa Kemal, dün buluştuğu ve onuruna bir şölen cerdiği Claude Farrere ile birlikte İzmit’ten Adapazarı’na gitti. Ayrılırken istasyonda “Bu yürüyüşümüzle memleketi gerçek neticeye kavuşturacağımıza şüpheniz olmasın” dedi. Adapazarı’nda çeşitli ziyaretlerde bulundu. Ahmet Emin Bey’e verdiği demeçte ordudaki yüksek manevi kuvvetin, dayanışma, azim ve imanın, şevk ve sevincin çok defalar gözlerini mutluluk yaşlarıyla dolduracak derecede etki yaptığını söyledi. Claude Farrere öğleden sonra İzmit’e döndü ve gece geç vakit gazetecilerle birlikte İzmit’ten İstanbul’a döndü.

Gazeteler:Tercümanı Hakikat, İkdam, Vakit, Hakimiyeti Milliye, Yeni Gün
Claude Farrere, bir Fransız torpidosu ile İzmit’ten İstanbul’a döndü. Hareketinden önce BMM Başkanlığı’na çektiği telgrafta şöyle dedi: “Fransa’ya çok acele dönmek mecburiyetinde bulunduğumdan hür İzmit toprağından Büyük Millet Meclisi’ne ve onun reisine en içten saygılarımı beyan ile acele ve şerefli bir barış dileğimi arz ederim.

Gazete: Yeni Gün
Gazi Paşa Kumandan, orduları teftişte

20 Haziran 1922 Salı
Gazete: Tercümanı Hakikat
Kurtuluş Günü’nün yıl dönümü nedeniyle Mustafa Kemal Adapazarı’nda askerler ve halka hitaben bir konuşma yaptı. Asker ve köylü! Yakın zamanda düşmana kati darbeyi indireceğimizden emin olmalısınız. Bu darbe bizi inşallah İzmir’imize kavuşturacaktır. Siz asker ve köylülerle, mazlum anavatanın artık halas günlerini yaşıyoruz.
Hürriyet ve istiklal günlerimize kavuşmaküzere bulunduğumuzu asla kalbinizden silmeyiniz”.

Gazete: Akşam, Yeni Gün
Mustafa Kemal Paşa hazretlerinin İzmit’te çay ziyafetinde irad ettiği siyasi nutuk.

Gazete Açıksöz
Büyük kumandanımızla aziz muhibbimiz arasında (İzmit’te karşılıklı söylevler)

21 Haziran 1922 Çarşamba
Gazete: Tercümanı Hakikat, Vakit

Kurtuluş yıl dönümünde Adapazarı’nda şenliklerle kutlandı. Mustafa Kemal buradan cepheye uğurlandı

Gazete: Vakit
Mustafa Kemal’in İzmit-Adapazarı arasında trende Ahmet Emin’e demeci
“Rusya ile aramız iyidir. Amerikalılar hakkında iyi duygular besliyoruz. Yunanlıların Samsun’daki teşebbüsleri, o yöredeki bazı zararlı unsurları askeri sebeplerle savaş bölgesi dışına çıkarmaya bizi mecbur etti. Ordumuz, milletimizin meşru emellerini güvenle gerçekleştirmeye kadirdir. Azim ve maneviyatımızın yüksekliği gözlerimizi sevinç yaşlarıyla dolduruyor.

Gazete: Tevhidi Efkar
Başkumandan: “Ordumuz her türlü taarruz ve vazifesini ifaya hazırdır”. Mustafa Kemal Paşa’nın bir nutku: “Bu millet istiklalsiz yaşayamaz ve yaşamayacaktır”.

Dergi: Karagöz
Mustafa Kemal’in İzmit’e gelişi münasebetiyle; “Sefa geldin Paşam!”

22 Haziran 1922 Perşembe
Gazete: Tevhidi Efkar
Başkumandan Mustafa Kemal Paşa ile dostumuz Claude Farrere’nin İzmit ve Adapazarı’nı ziyaretleri intibaları

Gazete: Tecümanı Hakikat
Başkumandan cephenin ileri siperlerinde bulunuyorlar.
Ordu zabıtan ve efradı Mustafa Kemal Paşa’yı alkışlarla karşılıyor (Resimler)

Gazete: Güleryüz
İzmir’e doğru: Arslan Paşam Kocaeli Cephesini geziyor / Düşmanların can alacak noktasın seziyor.

23 Haziran 1922 Cuma
Gazeteler: Tercümanı Hakikat
Mustafa Kemal yanındakilerle birlikte otomobille Geyve’den Ankara’ya hareket etti. Yarın Ankara’da olacak.

Gazete: Vakit, Hakimiyeti Milliye, Açıksöz, İkdam
Mustafa Kemal, yanında annesi olduğu halde cephe gerisinden Ankara’ya döndü.