Nöbetçi Eczaneler
Sonbahar ve kış aylarındaki yüksek sıcaklıklar nedeniyle fındık çeşitlerindeki erkek çiçeklerin erken çiçeklenmesi verim kaybına neden oluyor. Bu sorunu çözmek ve tozlanma eksikliğini ortadan kaldırmak amacıyla SUBÜ Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Hüseyin İrfan Balık tarafından tozlayıcı çeşit adaylarının belirlenmesi ve bu çeşitlere ait fidanların çoğaltılması için saha ve laboratuvar çalışmaları yürütülüyor.
Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) Ziraat Fakültesi, fındıkta tozlanma sorununu çözmek için araştırmalara başladı. Bu kapsamda Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Hüseyin İrfan Balık’ın yürütücüsü olduğu ve SUBÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından hızlı destek programı kapsamında desteklenen ‘Fındıkta Tozlayıcı Çeşitlerin Geliştirilmesi Projesi’ başlatıldı. Projeyle küresel ısınma nedeniyle farklılaşan erkek ve dişi çiçek açma zamanlarındaki uyumsuzluk neticesinde ortaya çıkan tozlanma eksikliği ve verim düşüklüğüne çözüm olabilecek tozlayıcı çeşit adaylarının belirlenmesi amaçlanıyor.
Düşük rakımlarda verim kaybı yüksek
Fındığın erkek ve dişi çiçeklerin farklı zamanlarda çiçeklendiği (dikogami) bir meyve türü olduğunu belirten SUBÜ Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Hüseyin İrfan Balık, “Ayrıca çiçeklenme biyolojisi bakımından diğer meyve türlerine göre farklılıklar göstermektedir. Erkek ve dişi çiçeği aynı bitki üzerinde bulunan (monoik) bir çiçek yapısına sahip olan fındık, kış aylarında çiçeklenmekte ve çiçeklenme süresi diğer meyve türlerine kıyasla uzun sürmektedir. Erkek ve dişi çiçeklerin açım zamanı ve süresi çeşit ile iklim şartlarına göre de farklılık göstermektedir. Fındıkta çiçeklenme, tozlanma ve rüzgârla genellikle ocak ve şubat ayları arasındaki dönemde gerçekleşmektedir. Türk fındık çeşitlerinde erkek çiçekler dişi çiçeklerden daha önce çiçeklenir. Son yıllarda küresel iklim değişikliklerinin olumsuz etkileri nedeniyle sonbahar ve kış aylarındaki yüksek sıcaklıklar fındık çeşitlerinde erkek çiçeklerin çok daha erken çiçeklenmesine neden olmakta ve tozlanma eksikliği nedeniyle verim kaybı yaşanmaktadır. 2021 yılında özellikle düşük rakımda bulunan fındık bahçelerinde Çakıldak çeşidinde ciddi düzeyde verim kaybı tespit edilmiştir” diye konuştu.
Uygun çeşitler tescil edilecek Erken çiçeklenme karşısında alınabilecek en önemli tedbirin çiçeklenme zamanı mümkün olduğunca geç ve uzun tozlayıcı çeşitlerin kullanılması olduğunu vurgulayan Balık, “Ancak ne yazık ki ülkemizde henüz tescilli tozlayıcı fındık çeşidi bulunmuyor. Bizde fındık üreticilerinin ihtiyaç duyduğu tozlayıcı fındık çeşitlerini geliştirmek için ‘Fındıkta Tozlayıcı Geliştirme Projesi’ üzerinde çalışmalarımıza başladık. Proje kapsamında 2021-2022 çiçeklenme döneminde Karasu ve Kocaali ilçelerimizde fındık bahçelerinde incelemelerde bulunduk ve standart çeşitlerde çiçeklenmenin bitmesinin ardından geç dönemde çiçeklenen tozlayıcı çeşitlerden kedicikler (püskül) topladık. Bunlardan çiçek tozları elde ederek çiçek tozu kalitesi ile ilgili araştırmalara başladık. Projenin ikinci aşamasında tozlayıcı çeşit adaylarının Çakıldak çeşidine uygunluğunu araştırarak yeni çeşitleri tescil edecek ve bu çeşitlere ait fidanları fakültemizin Doku Kültürü Laboratuvarı’nda çoğaltacağız” ifadelerini kullandı.
