Ana Sayfa Arama Galeri Video Yazarlar
Üyelik
Üye Girişi
Yayın/Gazete
Yayınlar
Kategoriler
Servisler
Nöbetçi Eczaneler Sayfası Nöbetçi Eczaneler Hava Durumu Namaz Vakitleri Gazeteler Puan Durumu
WhatsApp
Sosyal Medya
Uygulamamızı İndir

Çveneburi, Gürcü Ve Kartveli Kime Denir?

ÇVENEBURİ, GÜRCÜ VE KARTVELİ

ÇVENEBURİ, GÜRCÜ VE KARTVELİ KİME DENİR?

Çveneburi, Türkiyeli Gürcülerin, 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) sonrasında anavatanlarını bırakarak Türkiye’ye göç ettikleri süreçte, bir takım (inançsal, sosyolojik ve psikolojik) gerekçelerle sonradan kendilerine verdikleri isimdir. Bugün itibarıyla Gürcüstan’da ve Gürcülerin yaşadığı (İran, Azerbaycan, Fransa v.b.) diğer ülkelerde de Türkiye’deki Gürcülere yani bizlere ‘’Çveneburiler’’ derler.

Bugün artık Çveneburi, bizlerin, yaşadığımız coğrafyadan, Türk kültürüyle karışarak farklılaşan kültürümüzden dolayı oluşan bir Jeo-Sosyo-Kültürel alt kimlik adıdır.

Üst kimliğimiz, Türkçe olarak Gürcü, Gürcüce olarak ise Kartveli’dir.

Sonuç, (Bölgesel-Sosyo-Kültürel) alt kimlikle, dünyadaki tüm Gürcülerin (Bölgesel ya da Sosyo-Kültürel adları her ne olursa olsun) üst kimlikleri Gürcülüktür ya da Kartvelliktir. Bu ikisinin ayırımını sağlıklı yapmak gerekmektedir.

Çveneburi olmak;

tıpkı Fereydanlı (İran Gürcüsü) olmak gibi,

tıpkı İngili-Hereli (Azerbaycan Gürcüsü olmak gibi,

ya da birbirinden ayırt edici coğrafi-kültürel farkları olan bir Acareli, bir Guruli, bir İmereli olmak gibi.

Çveneburi diyene tepkiye ne gerek var, o kendi bölgesel-kültürel adını kullanıyor. Çveneburi, Türkiye Gürcüsüne verilen isimdir. Çveneburi diyen yine ”Ben Gürcüyüm’’ diyor ama sadece bölgesel adını kullanıyor. Ayırt edici bir Bölgesel-Sosyo-Kültürel özelliğini dile getiriyor sadece ”Ben Çveneburi’yim” derken.

Hülasa ‘’Ben Çveneburiyim’’ diyen kişi, Gürcü yani Kartveli olmayı reddetmiş olmuyor. Bu bağlamda ‘’Ben Kartveliyim’’ diyen Türkiye Gürcüsü de ‘’Çveneburi’’ olmayı reddetmiş olmuyor. ‘’Çveneburi’’ tanımlaması, bizleri, Jeo-Sosyo-Kültürel ve inançsal bağlamda, diğer dünya Gürcülerinden karakteristik olarak ayırmaktadır.

Ancak her bir diğer Gürcü topluluklarında da bulunan bu türden ayırımlar, hepimizin kökümüzün bir olduğu ve hepimizin üst kimliğimizin Gürcü (Türkçesi) yani Kartveli (Gürcücesi) olduğu gerçekliğini, hiçbir şekilde değiştirmez.

150 yıldır yaşadığımız yeni vatanımız Türkiye’de;

bizim kendimize verdiğimiz isim ‘’Çveneburi’’dir,

konuştuğumuz dile verdiğimiz isim ”Çveneburi’’dir,

çıkardığımız kültürel derginin ismi ”Çveneburi”dir.

Kurduğumuz il web sitesinin adı ‘’Çveneburi’’dir.

Artık sınırların kapalı olmadı bugünlerde ise;

Gürcüstan’da, İran’da ve Azerbaycan’da Gürcüler,

diğerlerinden ayırt edici bir bölgesel-kültürel isim olarak bizlere; ”Çveneburi” diyorlar. Bizlerin de onlara Fereydanlılar (İran Gürcüleri), İngilolar-Hereliler (Azerbaycan Gürcüleri) dediğimiz gibi.

Hal böyle iken, yine bizlerden bazılarımızın, bugünlerde Gürcülüğün (bölgesel-kültürel) bir alt kimliği olan, bizlerin bir tür alamet-i farikası (markası) olan ‘’Çveneburi’’ kelimesine hangi sebeple bir antipati duyduklarını ya da o kelimeyi kullanmanın neden artık yanlış olduğunu düşündüklerini anlamak pek olası değildir.

Önceleri Çveneburi kelimesi Gürcücede ”Bizden birisi, Bizden olan, Hemşehri, Bizim oralı, Bize ait olan (dans mesela-Çveneburi tsekva), Bize has (düğün mesela-Çveneburi kortzili)” anlamı taşırken; 90’larda Sarp sınır kapısı açıldıktan sonra Türkiye’deki Gürcülerin yaşadığı yerleri dolaştıktan sonra Tiyatrocu-yazar Alekdandre ‘’Şoşia’’ Çkhaidze’nin 1991 yılında kaleme aldığı ‘’Çveneburebi’’ adlı kitap ile, Çveneburi kelimesinin Türkiye’deki Gürcüler tarafından, o zamana kadar bilinen anlamlarının dışında ‘’Gürcü-Kartveli’’ ve ‘’Gürcüce-Kartuli’’ yerine kullanıldığı ilk kez Gürcüstan yazınına girmiştir.

BSU (Batum Şota Rustaveli Üniversitesi)’den Profesör Şuşana Putkaradze’nin bir yaz boyunca sıcaklarda büyük emek vererek tüm Türkiye’deki Gürcü yerleşim birimlerini gezerek oluşturduğu çalışmayı 1993 yılında ‘’Çveneburebis Kartuli-Çveneburilerin Gürcücesi’’ adıyla Batum’da yayınladı.

2007 yılında, ‘’Sanat Sarayı-Khelovnebis Sasakhle’’ ünlü yönetmeni Giorgi Kalandia’nın Türkiye Gürcülerini anlattığı ünlü belgesel serisinin adı da ’’Çveneburebi’’dir.

Hülasa yukarıdaki örneklerde görüleceği gibi bizlerin, yani Türkiyeli Gürcülerin adı, zaten dünya ve Gürcüstan literatürüne (Türkiye’nin) Çveneburiler(i) olarak geçmiştir. Bu böyledir ve artık değişmeyecektir.

Bu nedenledir ki, bir üst kimliğimizin, tanımla(n)mamızın da Gürcü yani Kartveli olduğunu yadsımadan, ‘’Çveneburi’’ olmaktan ve bu ismi kullanmaktan asla gocunmamalıyız, bu konuda birbirimizi kesinlikle yermemeliyiz aksine gurur duymalıyız.

Çünkü bizler bu ismi sokakta tesadüfen bulmadık, büyük dedelerimizle başlayan ve bugüne kadar içinden geçtiğimiz süreçlerle yaşadığımız TARİH’in kendisi, bizlere bu ismi vermiştir. Madem öyle, o zaman göğsümüzü gere gere ”Çveneburi” desek yeridir.

Binaanaleyh, Türkiye Gürcüsünün ‘’Çveneburi’’ kelimesi olmadan kendisini tanımlaması, her daim eksik olacaktır ve ‘’Bizleri’’ tarif etmekte yetersiz kalacaktır.

Bugün Gürcüstan’daki her bölgedeki Gürcünün, bir özel Bölgesel-Sosyo-Kültürel bir alt kimlik adı vardır: Örneğin Acara bölgesinden olan Gürcüye Acareli, Gurya’dan olan Guryeli, İmereti bölgesinden olan İmereli, Kakheti’den olana da Kakheli denir. Bu bölgeler ve isimler boşuna oluşmamıştır.

Tarihi, coğrafi, sosyal, kültürel ve inançsal düzlemde bölgeler ve o bölgelerdeki Gürcüler arasında ortaya çıkan bir takım birbirinden ayırt edici farklar nedeniyle, bu bölge ve o bölgelerdeki Gürcülere farklı isimler verilmiştir ve süreç içerisinde de bu isimler yerleşmiştir.

Bizler söz konusu olduğunda da bahse konu bir takım ayırt edici farklar nedeniyle Türkiye Gürcüsü olarak adımız farklılaşmış ve tarihsel süreç içerisinde ‘’Çveneburi’’ olarak yerleşik hale gelmiş ve kabul görmüştür. Aynen Gürcünün İranlı olanına nasıl ayırt edici özellik olarak‘’Fereydanlı’’, yine Gürcünün Azerbaycan’da yaşayanına nasıl ki ‘’İngilo ya da Hereli’’ deniliyorsa…

Wikipedia’daki Çveneburi tanımıysa şöyledir:

Çveneburi (Gürcüce: ჩვენებური), kökleri Kartvelya’ya (günümüzde Gürcüstan) dayanan ve Türkiye’de yaşayan Gürcülere verilen isimdir. Gürcüce’de “bizden olan”, “bizim gibi olan” anlamına gelir. Müslüman Gürcülerin bu adlandırmayı, kendilerini Hıristiyan Gürcülerden, Müslüman Türklerden ve yerleşik Müslüman Gürcülerden ayırmak için kullandığı sanılır.

(HAKAN) GAFFAR YILMAZ/TEMUR KATAMADZE
04 KASIM 2019 – BATUM/GÜRCÜSTAN 008

avcılar escort antalya escort ataköy escort ataşehir escort avrupa yakası escort bahçelievler escort bahçeşehir escort bakırköy escort beşiktaş escort beylikdüzü escort bodrum escort bursa escort eskişehir escort etiler escort fatih escort gaziantep escort halkalı escort izmir escort izmit escort kadıköy escort kartal escort kayseri escort kocaeli escort konya escort kurtköy escort kuşadası escort maltepe escort mecidiyeköy escort mersin escort pendik escort samsun escort şirinevler escort şişli escort taksim escort ümraniye escort denizli escort diyarbakır escort istanbul escort nişantaşı escort

YASAL UYARI : Site içeriğinin kaynak ve link belirtilmeden yayınlanması yasaktır.